Organizatorzy:

Ośrodek Myśli Politycznej, Federalny Związek Towarzystw Polsko-Niemieckich

Miejsce:

Warszawa


Opis:



Przesłanie konferencji "Dekomunizajca"
Dekomunizacja to pojęcie, które obrosło w tak liczne nieporozumienia, nadużycia interpretacyjne i obiegowe mity, iż rzeczowe posługiwanie się nim stało się rzadkością. Zamiast poważnych debat na ten temat, mamy zwykle do czynienia z instrumentalnym traktowaniem dekomunizacji jako hasła, które jednym służy do akcentowania własnego antykomunizmu, a innym do bałamutnego straszenia obywateli wizją stosowania odpowiedzialności zbiorowej za sam fakt życia i pracy w PRL-u. Zamiast dyskusji, w której odpowiada się na argumenty strony przeciwnej i w ten sposób precyzuje własne stanowisko, jesteśmy świadkami gry, w której samo sedno problemu - obecność reliktów komunizmu w dzisiejszej Polsce - staje się prawie nieobecne.

Z takiej właśnie diagnozy sytuacji zrodził się pomysł międzynarodowej konferencji "Dekomunizacja". Zorganizował ją Ośrodek Myśli Politycznej przy współpracy Federalnego Związku Towarzystw Polsko-Niemieckich oraz wsparciu Fundacji Współpracy Polsko - Niemieckiej i Fundacji do Rozliczenia Dyktatury SED. Chcemy pokazać, że o dekomunizacji można dyskutować bez wikłania się w doraźne kontrowersje polityczne. W debacie, którą chcemy rozpocząć, jest miejsce na wiele punktów widzenia i rodzajów doświadczeń. Ale powinna istnieć w niej także pewna płaszczyzna wspólna oparta na uznaniu pewnych rzeczy za oczywiste.

Komunizm, chociaż występował w wielu odmianach, był ustrojem totalnym. Inaczej niż tradycyjne dyktatury, przenikał całość struktur państwowych i społecznych. Obejmował całość sfery publicznej, przenikając także do życia prywatnego obywateli. Był to system szkodliwy ekonomicznie, represywny, a przede wszystkim destrukcyjny w wymiarze moralnym. Dla rządzących i rządzonych stanowił szkołę cynizmu i pogardy dla prawdy.

Likwidacja systemu tak wszechobecnego i utrwalonego przez pół wieku funkcjonowania jest zadaniem niezmiernie trudnym, czasochłonnym i wymagającym stosowania wielu różnych rozwiązań. Nie istnieją też gotowe recepty takich rozwiązań, chociaż doświadczenie innych krajów mających podobne problemy zasługuje w Polsce na większą niż dotąd uwagę.

Dekomunizacja, nie jest ze swej istoty rewanżem, zemstą, ani postulatem karania wedle zasady winy zbiorowej. Postulaty dekomunizacyjne, które dotyczą szczególnego potraktowania w życiu publicznym osób pełniących w reżimie PRL funkcje kluczowe, odwołują się do innego rodzaju odpowiedzialności niż odpowiedzialność karna, gdyż ta dotyczyć może jedynie osób podejrzanych o zbrodnie w rozumieniu prawa karnego. Milczenie w kwestii tej odpowiedzialności pogłębi jedynie społeczną nieufność wobec polskiej klasy politycznej.

Poważna i uczciwa debata na temat dekomunizacji może osiągnąć co najmniej dwa ważne cele. Po pierwsze, może pomóc w odmitologizowaniu samego pojęcia "dekomunizacji", dzięki czemu szeroka publiczność lepiej dostrzeże to co najważniejsze - zagrożenie, jakim jest dla nas wszystkich to, co z komunizmu pozostało, w instytucjach, prawie, obyczajach, społecznych i politycznych praktykach.

Po drugie, tylko wszechstronna i publicznie dokonana analiza kłopotów, jakie Polsce sprawia dziś jej komunistyczne dziedzictwo, może zrodzić dojrzałe, powszechnie zrozumiałe i mogące liczyć na społeczną akceptację programy usprawnienia mechanizmów demokratycznego i niepodległego państwa. Przez ostatnie 10 lat udało się polskiemu społeczeństwu dokonać wielkich zmian, ale transformacja ustrojowa nie jest zakończona. W dziedzinie usprawnienia struktur państwa zostaje jeszcze wiele do zrobienia.

Nasza konferencja poświęcona dekomunizacji posiada pewien walor dodatkowy. Dzięki wsparciu ze strony partnerów niemieckich pozwoli nam na szersze spojrzenie. Scheda po komuniźmie nie jest zjawiskiem specyficznie polskim. Swym zasięgiem obejmuje wszystkie kraje byłego bloku wschodniego. Doświadczenia niemieckie w dziedzinie przyzwyciężania pozostałości totalitaryzmów są zaś wyjątkowe. Żaden inny kraj w powojennej Europie nie przeprowadzał takiej operacji dwukrotnie. To, czego nasi zachodni sąsiedzi musieli się nauczyć najpierw podczas denazyfikacji, i całkiem niedawno, w trakcie dekomunizacji byłej NRD, może stanowić materiał do przemyśleń nie tylko dla Niemców.

Doświadczenia polskie ostatnich lat wyraźnie wskazują, że inicjatywa w dziedzinie definiowania dekomunizacji i narzucania języka publicznych dyskusji na jej temat znalazła się w rękach środowisk, które albo są tej idei zdecydowanie niechętne albo nie doceniają rozmiarów szkód powodowanych nadal przez komunistyczną spuściznę. Z kolei politycy postulujący dekomunizację często nie potrafią sformułować solidnych i nośnych argumentów na rzecz jej potrzeby lub skupiają się na formułowaniu propozycji działań, które dla szerokiej publiczności są słabo zrozumiałe lub zgoła niepokojące. Ten stan rzeczy można i trzeba zmienić. Zróbmy zatem pierwszy krok w tym kierunku.


prof. Ryszard Legutko
Prezes Zarządu Ośrodka Myśli Politycznej

Paweł Kuglarz
Dyrektor Programu "Dekomunizacja"

dzień pierwszy - 10 XII



Powitanie gości: prof. Ryszard LEGUTKO, Markus MECKEL
Wystąpienie: Joachim GAUCK

Panel: Rozliczenie z przeszłością - zadanie tylko dla historyków?

Uczestnicy:

redaktor A.GRAJEWSKI, prof. H.A.JACOBSEN, prof. A.PACZKOWSKI,
M. MECKEL, prof. B. FAULENBACH, dr A.DUDEK (prowadzący)

dzień drugi - 11 XII

Sesja I:

Dekomunizacja sensu stricte - M.MECKEL

Dekomunizacja i denazyfikacja - doświadczenia Polski i Niemiec - dr H. WYDRA

Dekomunizacja instytucji i systemu władzy - prof. A.Z. KAMIŃSKI, dr E. NEUBERT

Dekomunizacja prawa, systemu sprawiedliwości i policji - dr B. SCHÄFER

Transformacja systemu gospodarczego - prof. T. GRUSZECKI

Sesja II:

Penalizacja - pociągnięcie do odpowiedzialności sprawców zbrodni komunistycznych - moderator B. KERSKI

- Z. WASSERMAN
- C. SCHÄEFGEN

Sesja III:

Lustracja - warunek budowy demokratycznego państwa - moderator prof. K. ZIEMER

Sposoby przeprowadzania lustracji - dr H. LABRENZ-WEISS

Kościół a lustracja - red. A.GRAJEWSKI, prof. G. BESIER

Problem archiwów - dr U. MÄHLERT

dzień trzeci - 12 XII

Sesja IV:

Rehabilitacja ofiar systemu komunistycznego - moderator dr H.WYDRA

Rehabilitacja ofiar systemu komunistycznego - dr F. WERKENTIN,

Pojęcie zbrodni komunistycznej i rehabilitacja ofiar w polskim prawie karnym - prof. W. KULESZA,

Dekomunizacja a prawa człowieka- perspektywa polska - Z.CICHOŃ,

Dekomunizacja a prawa człowieka- perspektywa niemiecka - T.AUERBACH,

Reprywatyzacja - P.KUGLARZ,



Sesja V:
Służby specjalne w czasie transformacji - moderator B.KERSKI
Służby specjalne w czasie transformacji - perspektywa niemiecka - dr H. FRICKE,

Służby specjalne w czasie transformacji - perspektywa polska - prof. A.ZYBERTOWICZ,



PANEL: Komunizm w duszy człowieka

Uczestnicy:

prof. R. LEGUTKO, o. dr M. ZIĘBA OP, prof. W. ROSZKOWSKI, dr B.RAUSCHENBACH, S.BICKHARDT, prof. M.WILKE, red. R.MATYJA (moderator)



prof. R.LEGUTKO, Dlaczego dekomunizacja? Na drodze do antykomunistycznego konsensu

Zamknięcie konferencji: Premier Jerzy BUZEK.

_________________________________________________________________________

Miejsce obrad: Sejm RP - Sala Konstytucji 3 Maja (nr 118)

Konferencję wsparły finansowo:

FUNDACJA WSPÓŁPRACY POLSKO-NIEMIECKIEJ

i FUNDACJA DO ROZLICZENIA DYKTATURY SED

INFORMACJE O WYKŁADOWCACH I DYSKUTANTACH



Thomas Auerbach, ur. 1947, elektromonter, wychowawca, diakon, katecheta, dydyplomowany pedagog społeczny; 1970-1976 - kierownik Związku Młodzieży Kościoła Ewangelickiego w Jenie; 1976 aresztowanie przez służbę bezpieczeństwa. 1977 wydalenie z NRD. 1978-1993 nauczyciel religii i referent ds. kształcenia dorosłych w Gesamtdeutsche Institut w Berlinie Zachodnim. Od 1993 współpracownik w wydziale oświaty i badań urzędu Gaucka. 1998 wykłady w Instytucie Pedagogiki Społecznej UniwersytetuTechnicznego w Berlinie nt. Dzieci i młodzież w objęciach Stasi, środowiska młodzieżowe w NRD. Autor wielu publikacji m.in. Przygotowanie na dzień X. Planowane obozy internowania Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego (1995), Brygady bojowe na niewidzialnym froncie. Przygotowanie terroru i sabotażu Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego przeciw RFN (1999)

Gerhard Besier ur. 1947, 1972-1979 asystent w Katedrze ( Prawo Kościelne i Współczesna Historia Kościoła) Klausa Scholdera (Tübingen). 1979/80 asystent w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Ludwigsburg. 1980-1986 rektor Religijno - Pedagogicznego Instytutu Loccum. 1987-1992 Katedra Nowej i Najnowszej Historii Kościoła na Wyższej Szkole Kościelnej w Berlinie. Od 1.10.1992 r. Katedra Teologii Historycznej na Uniwersytecie w Heidelbergu. Od września 1994 r. także profesor gościnny w Departamencie Historycznym Uniwersytetu Stanforda (Kalifornia). 1997 r. Nagroda badawcza Kolegium Historycznego Fundacji dla Nauki Niemieckiej (Monachium).

Stephan Bickhardt ur. 1959 r., 1979 -1986 r. studia teologii i pedagogiki religijnej; 1976-1988 praca dla Akcji Sühnzeichen (Znaki pokuty) m.in. w Polsce, oraz kontakty z Klubem Inteligencji Katolickiej we Wrocławiu i Krakowie, 1989 r. członek założyciel ruchu obywatelskiego Teraz Demokracja, kierownik. 1993 r. studia Rozwój opozycji NRD w latach 80-tych dla Komisji Enquete. "Opracowanie historii i skutków dyktatury SED w Niemczech", od 1995 r. duszpasterz akademicki w Lipsku.
Zbigniew Cichoń, adwokat. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, po ukończonych aplikacjach sędziowskiej, radcowskiej i adwokackiej wykonuje zawód radcy prawnego, a od 1982 roku adwokata. Od 1980 związany z "Solidarnością" jako doradca. Od 1993 roku Przewodniczący Komisji Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej w Warszawie. Pełnomocnik stron w procesach przed Komisją i Trybunałem Praw Człowieka w Strasbourgu w sprawach przeciwko Rządowi. Od 1997 sędzia Trybunału Stanu. Autor glos do orzeczeń Sądu Najwyższego i publikacji dotyczących praw człowieka w m.in. "Palestrze" i "Rzeczpospolitej".

Dr Antoni Dudek, adiunkt w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor kilku książek, w tym min. Państwo i kościół w Polsce 1945-1970 oraz Pierwsze lata III Rzeczpospolitej1989-1995.

Bernd Faulenbach ur. 1943 r. historyk w Instytucie Kształcenia Pracowników i na Wydziale Nauk Historycznych Uniwersytetu w Bochum. Od 1992 r. biegły członek Komisji Enquete "Opracowanie Historii i skutków dyktatury SED w Niemczech"; od 1995 r. biegły członek Komisji Enquete "Przezwyciężanie skutków dyktatury SED w procesie zjednoczenia Niemiec". Liczne publikacje z zakresu historii XIX i XX wieku, w szczególności Republiki Weimarskiej, okresu faszyzmu i epoki powojennej.
Karl Wilhelm Fricke ur. 1929 r., 1949 r. ucieczka z sowieckiej strefy okupacyjnej do Niemiec Zachodnich. Od 1952 r. niezależny dziennikarz w Berlinie Zachodnim. 1955 r. uprowadzony przez agentów Stasi, w 1956 r. skazany na 4 lata obozu z powodu nagonki wojennej. 1959-1969 r. niezależny dziennikarz w Hamburgu; 1970-1994 redaktor naczelny radia niemieckiego w Kolonii. Od 1994 r. niezależny publicysta w Kolonii. Od 1992 r. biegły członek Komisji Enquete "Opracowanie Historii i skutków dyktatury SED w Niemczech", od 1995 r. biegły członek Komisji Enquete "Przezwyciężanie skutków dyktatury SED w procesie zjednoczenia Niemiec". 1996 r. Doktorat Honoris Causa na Uniwersytecie w Berlinie; publikacje: m.in. Polityka i wymiar sprawiedliwości w NRD (1979 r.), Bezpieczeństwo państwowe w NRD (1982 r.), Opozycja i ruch oporu w NRD (1984 r.), Wgląd do akt (1995 r.), wspólnie z Rogerem Engelmannem Skoncentrowane uderzenia (1998 r.).
Joachim Gauck ur. 1940 r., do 1989 r. duszpasterz w Lüssow i Roztoku. 1989 r. współzałożyciel "Nowego Forum" w Roztoku. Od marca 1990 r. poseł Izby Ludowej, przedstawiciel Parlamentarnej Komisji Specjalnej do spraw Kontroli Zniesienia Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego. 3 października 1990 r. powołany na specjalnego pełnomocnika Rządu do spraw dokumentów osobowych dawnej służby bezpieczeństwa. Od końca1991 r. pełnomocnik do spraw materiałów służb bezpieczeństwa dawnej Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Powołany zdecydowaną większością głosów na drugą kadencję . 1991 r. odznaczony medalem Theodora Heussa, wraz z innymi pięcioma obywatelami NRD. W październiku 1995 r. otrzymał wraz z pozostałymi obywatelami Wschodnich Niemiec odznaczenie Bundesverdienstkreuz za wyróżniającą się działalność dla rewolucji pokojowej 1998. W grudniu 1996 r. został odznaczony nagrodą Hermanna Ehlehrsa a w listopadzie 1997 r. w Bremen nagrodą Hanny Arendt (wspólnie z Freimut Duve). 20 stycznia 1999 r. został mu przyznany doktorat honoris causa Uniwersytetu w Roztoku.

Andrzej Grajewski, redaktor Gościa Niedzielnego.

Prof. Tomasz Gruszecki, ur. 1945 r. Kierownik Instytutu Ekonomii Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji UW.. Dr Zarządzania, dr habilitowany ekonomii. W latach 1989-91 doradca ministra finansów, 1992 - Minister Prywatyzacji, 1998-99 członek Rady d/s Reform Ustrojowych Przy Prezesie R.M. Autor licznych książek, ekspertyz, artykułów, polemik i podręczników akademickich z dziedziny ekonomii.

Hans-Adolf Jacobsen ur.1925 r., profesor nauk politycznych na uniwersytecie w Bonn, liczne studia i dokumentacje na temat stosunków Wschód-Zachód oraz z zakresu problematyki niemieckiego bezpieczeństwa i niemieckiej polityki w XX wieku. Od 1993 r. biegły Komisji Enquete "Opracowanie historii i skutków dyktatury SED w Niemczech", od 1996 członek Komisji Enquete "Przezwyciężanie skutków dyktatury SED w procesie zjednoczenia Niemiec". Członek Zarządu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Prof. Antoni Z. Kamiński, socjolog, kierownik Samodzielnej Pracowni Bezpieczeństwa Międzynarodowego Instytutu Studiów Politycznych PAN. W latach 1990-1994 kolejno wicedyrektor Departamentu Europy MSZ, dyrektor PISM oraz dyrektor Departamentu Badań Strategicznych MON. Prezes zarządu Transparency International Poland. Ostatnia publikacja książkowa: An Institutional Theory of Communist Regimes. Design, Function and Breakdown, San Francisco, ICS Press, 1992.

Basil Kerski ur. 1969 r., były asystent w niemiecko-amerykanskim Instytucie Aspena w Berlinie, w Instytucie Badawczym Społeczeństwa Niemieckiego dla Polityki Zagranicznej, w Centrum Badawczym Badań Społecznych w Berlinie (WZB) oraz w Parlamencie Niemieckim. Obok prac naukowych, w języku polskim i niemieckim, także liczne publikacje esejów i reportaży w czasopismach i dziennikach. Aktualnie redaktor naczelny niemiecko-polskiego magazynu DIALOG.
Paweł Kuglarz ur. 1964, studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie w Regensburgu. Stypendysta Deutsche Akademische Austauschdienst (DAAD) i Katholische AkademischeAusläuder Dieust (KAAD). 1994 nagrodzony Stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.Kierownik Szkoły Prawa Niemieckiego na Wydziale Prawa UJ. Dyrektor Generalny Centrum imienia Mirosława Dzielskiego. Współpracownik międzynarodowej kancelarii prawniczej Pünder Group. Autor min. Następujących książek i artykułów: Dealing with Communist injustices in Eastern Europe; Kirche in Sozialismus und Demokratie. Die Entiwicklung der Beziehungen zawischen Staat und Kirche in Polen nach dem Zweiten Weltkrieg, Prawo obrotu nieruchomościami-ograniczenia; Małżeństwo konkordatowe (wespół z F. Zollem).
Prof. Witold Kulesza ur.1950, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Łudzkiego gdzie od 1992 roku kieruje Zakładem Prawa Karnego Materialnego. Odbył staże naukowe w Instytucie Państwa i Prawa PAN w Warszawie-1977; w Katedrze Prawa Karnego Uniwersytetu Giessen-1990; w Instytucie Maxa Planck'a dla prawa karnego międzynarodowego i zagranicznego we Fryburgu-1990/1991. W okresie 1993-1996 był prodziekanem Wydziału Prawa i Administracji UŁ. W latach 1994-1998 przewodniczył Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu-IPN. W marcu 1998 został powołany na stanowisko Dyrektora Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu-IPN. Pełnił tą funkcję do stycznia 1999. Jako prokurator został skierowany do Biura Ministra Sprawiedliwości RP.

Hanna Labrenz-Weiss ur. 1955 r., studia magisterskie na Uniwersytecie Warszawskim, pracownik naukowy Fundacji Friedricha Neumanna; doktorat na Uniwersytecie w Berlinie, od 1991 r. Asystentka w Urzędzie Gaucka, w ramach wydziału Nauki i Badań.

Prof. Ryszard Legutko, filozof z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prezes Ośrodka Myśli Politycznej, były redaktor kwartalnika "Arka", publicysta. Laureat nagrody PEN-Clubu, Nagrody im. Andrzeja Kijowskiego oraz Nagrody Ministra Edukacji Narodowej (1998). Zajmuje się starożytną i nowoczesną myślą polityczną. Wydał m.in. Bez gniewu i uprzedzenia (1989), Platona krytyka demokracji (1991), Spory o kapitalizm (1994), Etyka absolutna i społeczeństwo otwarte (1994), Frywolny Prometeusz (1995), Fedon Platona - tłumaczenie i komentarz (1995), Tolerancja. Rzecz o surowym państwie, prawie natury, miłości i sumieniu (1997), Czasy wielkiej imitacji (1998), Eutyfron Platona - tłumaczenie i komentarz (1998), Myśli o czasach chytrych i prawdach pozornych (1999).

Ulrich Mählert ur. 1968 r., studia na Uniwersytecie w Mannheim, Nauki Polityczne, Germanistyka i Anglistyka, 1994 r. doktorat. Do 1998 r. asystent na Uniwersytecie w Mannheim, do pozdziernika 1999 r. koordynator Forum Historycznego dla Badań Historii Współczesnej. Od 1 listopada 1999 referent wspierania nauki w Fundacji dla Rozliczenia Dyktatury SED. Liczne publikacje z zakresu historii NRD, także na temat FDJ i SED. Współwydawca rocznika "Historyczne Badania Komunizmu".

Rafał Matyja, publicysta, redaktor naczelny Kwartalnika Konserwatywnego, wykładowca Szkoły Głównej Handlowej (SGH) w Warszawie.

Markus Meckel ur.1952 r., od 1980 r. do 1988 r. wikariat i probostwo w Vipperow/Müritz; od 1988 r. do 1990 r. kierownik Ekumenicznych miejsc spotkań i kształcenia w Niederdodedeleben. Opozycyjna działalność polityczna od lat 70-tych; wraz z Martinem Gutzeit inicjator założenia partii socjaldemokratycznej w NRD (SDP); reprezentant SDP przy Centralnym Okrągłym Stole; poseł izby ludowej od 18 marca do 2 października 1990 r.; od kwietnia do sierpnia Minister Spraw Zagranicznych NRD. Członek Parlamentu Niemieckiego od 1991 r., m.in. członek Komisji Zagranicznej; 1992 -1994 rzecznik frakcji SPD w Komisji Enquete "Opracowanie historii i skutków dyktatury SED w Niemczech", 1994 -1998 rzecznik frakcji SPD w Komisji Enquete "Przezwyciężanie skutków dyktatury SED w procesie zjednoczenia Niemiec"; od 1994 r. przedstawiciel niemiecko - polskiej grupy parlamentarnej, m.in. przedstawiciel Związku Federalnego Towarzystw Polsko-Niemieckich , jak również Rady Fundacji Rozliczenia Dyktatury SED.

Erhard Neubert ur. 1940 r., 1964 - 1984 wikary w Niedersynderstedt, od 1973 r. duszpasterz akademicki w Weimarze. 1967-1975 udział w różnych kręgach informacyjnych; od 1979 r. współpraca w pokojowych organizacjach i grupach; czerwiec 1989 r. członek Kręgu Inicjatorów Założenia Przełomu Demokratycznego (DA); grudzień 1989 - styczeń 1990 reprezentant i przedstawiciel DA przy Centralnym Okrągłym Stole; współpracownik różnych komisji badawczych; styczeń 1990 wystąpił z DA; od tego czasu ponownie w służbie kościelnej; 1992-1994 r. współpracownik Frakcji Związek 90 w "Komisji Badawczej Stolpe", od 1997 r. kierownik wydziału Nauki i Badań w Urzędzie Gaucka; publikacje: m.in. Rewolucja protestancka, Berlin 1990 r.; Przebaczenie czy wybielenie Freiburg 1993, Historia Opozycji NRD, Berlin 1997, Przestępstwa Komunistyczne w NRD, w: Czarna Księga Komunizmu (wydanie niemieckie), 1998; My się wmieszamy (wspólnie z Bärbel Bohley), Freiburg 1998.

Prof. Andrzej Paczkowski, ur. 1938 r. obecnie pełni funkcję wicedyrektora w Instytucie Studiów Politycznych PAN oraz wiceprezesa Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Autor min. Stanisław Mikołajczyk, Zarys biografii politycznej, Pół wieku dziejów Polski 1939 - 1989. Współautor Czarnej Księgi Komunizmu.

Brigitte Rauschenbach ur. 1943 r., naukowa interdyscyplinarność pomiędzy wydziałami Filozofii, Psychologii i Nauk Politycznych, aktualnie wykłada na Uniwersytecie w Berlinie, liczne publikacje w zakresie filozofii politycznej, psychologii politycznej oraz historii mentalności.
Prof. Wojciech Roszkowski, ur. 1947. Ukończył studia na SGPiS w Warszawie. Tam się doktoryzował oraz uzyskał stopień doktora habilitowanego w 1987 r. W roku 1991 uzyskał profesurę w SGH, a profesurę belwederską pięć lat później. Na przełomie 1988 i 1989 r. był stypendystą Wilson Center w Waszyngtonie, a następnie pracował jako "visiting professor" University of Maryland w College Park. Pełnił funkcję prorektora SGH w latach 1990-1993. Od roku 1994 jest dyrektorem Instytutu Studiów Politycznych PAN. Jest autorem takich książek jak, Kształtowanie się podstaw polskiej gospodarki państwowej w przemyśle i bankowości w latach 1918-1924, Gospodarcza rola większej prywatnej własności ziemskiej w Polsce 1918-1939. Pod pseudonimem Andrzej Albert wydał w latach osiemdziesiątych Najnowszą Historię Polski 1918-1980.

Christoph Schaefgen ur. 1937 r., 1994 r. przyjęcie do sądu Landu Berlin, od 1967 r. czynny na różnych stanowiskach i w różnych funkcjach, ostatnio jako reprezentant Generalstaatsanvalt w Wydziale Sądowym. Od października 1990 r. do września 1999 r. zajmował się prawnokarnym ściganiem tzw. Przestępczości rządowej NRD, następnie jako kierownik grupy roboczej Przestępczość Rządowa, utworzonej przy Staatsanwalschaft Wydziału Sądu i od października 1994 r. jako kierownik nowo założonej Staatsanwalschaft II przy Sądzie Okręgowym w Berlinie. Od 1 października 1999 r. kierownik centralnego stanowiska w Berlinie dla opracowania bezprawia NRD przy Senatsverwaltung Wymiaru Sprawiedliwości.
Bernd Schäfer ur. 1962 r., od 1998 r. asystent w Instytucie Hannah-Arendt dla Badań Totalitaryzmu na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie (punkt ciężkości: Transformacja Administracji inisterialnej w Saksonii 1990-1994), także od 1993 r. do 1997 r. asystent grupy roboczej "Opracowanie wschodnio-niemieckich biskupów katolickich w Berlinie", publikacje: m.in. Państwo i kościół katolicki w NRD, wydanie drugie, Kolonia/Weimar 1999; Kościół pod lupą, SED, Bezpieczeństwo państwowe a kościół katolicki w NRD, wydanie drugie, Lipsk 1998 r.
Zbigniew Wasserman, pracownik prokuratury w Krakowie od roku 1972. Od momentu powstania pracuje w Prokuraturze Apelacyjnej, pełni w niej także funkcję Rzecznika Prasowego. Liczne publikacje w czasopismach i dziennikach popularyzujące tematykę prawniczą.

Falco Werkentin ur. 1944 r. przedstawiciel berlińskiego Landesbeauftragten dla Materiałów Bezpieczeństwa Państwowego, długoletni redaktor czasopisma "Prawa Obywatelskie i Policja (CILIP)", Publikacje: m.in. Restauracja policji niemieckiej. Wewnętrzne zbrojenia od 1945 r do ustawodawstwa stanu wyjątkowego, Frankfurt/Men, Nowy York 1985 r.;(z m.in. Heinerem Buschem): Policja w Niemczech, Frankfurt/Men, Nowy York 1985 r.; Polityczny Karny Wymiar Sprawiedliwości w erze Ulbrichta, Berlin 1995 r.; Prawo i Wymiar Sprawiedliwości w Państwie SED, Bonn 1998 r.
Manfred Wilke, ur. 1941, studia ekonomiczne w Wyższej Szkole Ekonomii i Polityki w Hamburgu. 1981 habilitacja na Uniwersytecie w Berlinie. 1992 - współzałożyciel stowarzyszenia badawczego Państwa - SED na Uniwersytecie w Berlinie. Biegły w Enquete - Kommission Bundestagu. Autor wielu publikacji o systemie totalitarnym w NRD i polityce wobec Polski m.in. Niemiecka Partia Komunistyczna (DKP). Historia - organizacja - polityka (1990), Między solidarnością a własną korzyścią. Związki zawodowe DGB w procesie zjednoczenia (1992), Po Hitlerze przyjdziemy my. Dokumenty do programu moskiewskiego kierownictwa KPD 1944/1945 (1994), Mocno i bezkompromisowo interweniować. SED przeciwko Polsce 1980/81. Tajne akta kierownictwa SPD o tłumieniu polskiego ruchu demokratycznego (1995), Anatomia centrali partyjnej. KPD/SED na drodze do władzy (1998). 1998 - Krzyż Zasługi I Klasy.

Harald Wydra, ur. 1965 r., 1986-1993 studia historii i nauk politycznych w Regensburgu i Salamance. 1993 - 1997 studia doktoranckie na Europejskim Uniwersytecie we Florencji. Obronił pracę doktorską w dziedzinie nauk politycznych i socjalnych na temat transformacji w Polsce. Od 1998 r. adiunkt w Instytucie Nauk Politycznych na uniwersytecie w Regensburgu. Zajmuje się demokratyzacją w Europie Wschodniej oraz teorią polityki. Najnowsze publikacje: Democracy in Eastern Europe as a Civilizing Prosess /w:/ Sue Wright, Dennis Smith (red.) Whose Europe? The Turn Towards Democracy, Oxford, Blackwell; Continuities in Poland's Permanent Transition, London, Macmillan (marzec 2000).
Klaus Ziemer ur. 1946 r., 1986 do 1991 wykładowca na Uniwersytetach w Essen, Monachium, Mannheim, i Trier, od 1988 r., z przerwami ze względu na wykłady, stypendysta DFG na temat "Stosunki NRD-Polska", od 1991 r. profesor Nauk Politycznych na Uniwersytecie w Trier, od 1998 r. dyrektor Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie, i profesor Nauk Politycznych na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Publikacje: m.in. Droga Polski do kryzysu, Polityczna socjologia ery Gierka, Frankfurt/Men. 1987 r. Na drodze zmiany systemu w Polsce w: Europa Wschodnia 39 (9 i 11/12), 1989 r. Problemy zmiany systemu politycznego Rzeczpospolitej Polskiej, Bilans po trzech latach w: Rocznik Polityki 3, 1993; Konsolidacja polskiej demokracji w latach dziewięćdziesiątych w: Z polityki historii B 6-7/98; Granice Wykonania, Niemiecki obraz Polski w ciągu ostatnich 200 lat, w: Norbert II. Weber (wydawca); Przekroczyć Odrę, Frankfurt/Men 1999.
Dr Andrzej Zybertowicz ur. 1954. Profesor Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Dyrektor Instytutu Socjologii. Autor książek z problematyki służb specjalnych.

o. dr Maciej Zięba OP, urodzony w 1954 r. Autor kilku książek m.in. Demokracja i antyewangelizacja 1997, Niezwykły pontyfikat 1997, Chrześcijaństwo - demokracja -kapitalizm 1993 (współautorzy: M. Novak and A. Rauscher SI), Papieże i kapitalizm 1998; oraz licznych artykułów w prasie polskiej i zagranicznej. Wykłada na Wydziale Prawa Uniwersytetu Poznańskiego, w Akademii Ekonomicznej w Poznaniu i w Papieskiej Akademii Teologicznej. Założyciel i dyrektor Instytutu Tertio Millennio w Krakowie. Członek Zarządu Ośrodka Myśli Politycznej w Krakowie. Od stycznia 1998 roku Prowincjał Polskiej Prowinicji Ojców Dominikanów.