Adolf Bocheński
Między Niemcami a Rosją. Wybór pism

Nowe wydanie Między Niemcami a Rosją – arcydzieła polskiej refleksji o geopolityce i polityce zagranicznej, klasycznej lekcji realizmu politycznego i analizy stosunków międzynarodowych. W tomie znalazły się też artykuły, które Adolf Bocheński opublikował w okresie od ukazania się tego dzieła do wybuchu II wojny światowej. Pokazują one reakcję autora na dynamicznie zmieniającą się sytuację międzynarodową i próbę jej interpretacji w duchu uprzednich założeń.

„Jeżeli sięgniemy do głębi zagadnienia, to spostrzeżemy, że przed Polską stoją właściwie dwie wielkie drogi prowadzące do ochrony jej integralności terytorialnej. Jedna droga – to wyzyskane w maksymalnej mierze siły bezwładu europejskiego. Wszelkie zmiany na mapie Europy niewątpliwie prowadzą do naruszenia tego zbawczego bezwładu. To jest droga w polityce zagranicznej konserwatywna i właściwie najłatwiejsza. […] Niestety jednak historia stwierdza, że siła bezwładu była wprawdzie zawsze siłą ogromną, ale w końcu zawsze ulegała elementom bardziej aktywnym. Druga droga, to droga prowadząca do uzyskania przez Polskę stanowiska naprawdę mocarstwowego, nie przez nabytki terytorialne, ale przez stworzenie na naszych granicach maksymalnej ilości organizmów państwowych, nawzajem się neutralizujących”.

Adolf Bocheński (1909-1944), czołowy publicysta i myśliciel polityczny II RP, związany z konserwatywnymi pismami „Bunt Młodych” i „Polityka”. Pisał o polityce wewnętrznej i kwestiach ustrojowych, ale największą sławę przyniosły mu teksty o polityce zagranicznej, zwłaszcza uważana często za najwybitniejszy polski traktat geopolityczny książka Między Niemcami a Rosją (1937). Walczył w II wojnie światowej. Zginął, gdy rozbrajał – na ochotnika – minę.

978-83-66112-15-5
552 strony, miękka oprawa

Spis treści
Maciej Zakrzewski, Adolf Bocheński a pułkownik Beck VII

I. MIĘDZY NIEMCAMI A ROSJĄ

Wstęp 3
Rozdział I O dobrych i złych sąsiadach 6
Rozdział II Perspektywy niepodległości ukraińskiej 49
Rozdział III Na drodze do nowej Sadowy 73
Rozdział IV Problemy naddunajskie 98
Rozdział V Polska doktryna Monroe 142
Przypisy 152

II. TEKSTY O POLITYCE ZAGRANICZNEJ (1938-1939)
Polski imperializm ideowy 219
Lwów i Wilno 232
Adolf Hitler kontynuatorem Bismarcka 251
Niebezpieczeństwo sojuszu polsko-niemieckiego 268
Polska i sprawa czeska 282
Czy Niemcy mogą być „podzielone” 293
Publicystyka polska a polityka zagraniczna 310
Czego chcą Słowacy 329
Polska dotrzyma traktatów 347
Przeszłość i przyszłość sprawy czeskiej 360
Imperializm polski a imperializm zachodnioukraiński 370
Błędy w sprawie południowej 385
Bilans zysków i strat polskiej polityki zagranicznej 393
Co to jest „polityka 1934 r”? 410
Kulisy ostatnich wydarzeń 416
„Ignorancja” francuska 428
Niemcy – Polska – Rosja 433
Imperializm i obrona w polityce dzisiejszych Węgier 442
Polska może zawrzeć pakt o nieagresji z Węgrami? 454
Propaganda polska w Europie Zachodniej 468
Argumenty historyczne w polityce zagranicznej 481
Z kim prowadzimy walkę 494

Indeks 506
Nota bibliograficzna 519



Adolf Bocheński (1909-1944) - Adolf Bocheński (1909-1944), wybitny publicysta polityczny, czołowy myśliciel II RP, o orientacji konserwatywno-państwowej. Urodził się 13 kwietnia 1909 r. w Ponikwie, majątku rodzinnym położonym w Małopolsce Wschodniej. Ukończył gimnazjum klasyczne we Lwowie, a następnie rozpoczął studia w Ecole des Sciences Politiąues w Paryżu, które ukończył mając 20 lat, ze złotym medalem. Po powrocie do Lwowa uzyskał magisterium z prawa. Działalność publicystyczną rozpoczął już w latach 20. W 1925 r. opublikował napisaną wraz z bratem Aleksandrem broszurę "Tendencje samobójcze narodu polskiego", w której bracia Bocheńscy poddali krytyce polskie tradycje polityczne minionych stuleci. W 1927 r. rozpoczęli wydawanie pisma „Głos Zachowawczy”, propagującego idee konserwatywne, nawiązujące m.in. do tradycji krakowskich „Stańczyków”, cenionych przez Adolfa za realizm polityczny. W 1928 r. opublikował książkę "Ustrój a racja stanu", jedno z najciekawszych dzieł myśli politycznej II RP. Od 1931 r. publikował na łamach „Buntu Młodych” (od 1937 r. ukazującego się pod tytułem „Polityka”), posługując się także pseudonimem Franciszek Czerwiński. Pod pseudonimem Franciszek Landorf pisywał również do „Drogi” oraz do wileńskiego „Słowa”. Jego erudycyjne artykuły dotyczyły problematyki historyczno-politycznej - poruszały zagadnienia konstytucyjno-ustrojowe, a także kwestie polskiej polityki zagranicznej i racji stanu. Tym ostatnim poświęcona była jego najgłośniejsza książka "Między Niemcami a Rosją", wydana nakładem „Polityki” w 1937 r., uważana często za najwybitniejsze polskie dzieło poświęcone zagadnieniom geopolitycznym. Za największego wroga Polski Bocheński uważał Rosję sowiecką. Należał do tych myślicieli II RP, którzy szans na jej osłabienie upatrywali w powstaniu między Polską a Rosją niepodległych państw narodów uciemiężonych przez Rosjan – zwłaszcza ukraińskiego. Po wybuchu II wojny światowej – mimo problemów zdrowotnych, które zwalniały go ze służby wojskowej – Bocheński wstąpił do 22 pułku ułanów, z którym przedostał się do Francji. Brał udział w walkach pod Narwikiem, uczestniczył w końcowym etapie kampanii francuskiej, a po znalezieniu się w Syrii, razem z Brygadą Karpacką walczył w Libii i we Włoszech. Został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Virtuti Militari. Zginął 18 lipca 1944 r., rozbrajając – na ochotnika - pole minowe pod Ankoną. W 2005 r. ukazała się monografia Kazimierza Michała Ujazdowskiego "Żywotność konserwatyzmu. Idee polityczne Adolfa Bocheńskiego".