 |
 
   
Marian Zdziechowski
Od Petersburga do Leningrada
Jedno z najważniejszych dzieł antykomunistycznego nurtu polskiej myśli politycznej, będące erudycyjną krytyką rzeczywistości bolszewickiej, analizowanej na szerokim tle przemian kulturowych, społecznych i politycznych drugiej połowy XIX i początku XX wieku, które doprowadziły do triumfu komunistów w Rosji i powstania pierwszego totalitarnego reżimu w Europie.
Marian Zdziechowski (1861-1938) - Marian Zdziechowski (1861-1938), historyk kultury i literatury, krytyk literacki, publicysta. Urodził się 30 kwietnia 1861 r. w Nowosiółkach (obecna Białoruś). Studiował na uniwersytecie w Dorpacie i Petersburgu. Od 1899 r. był wykładowcą na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1919-1932 na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W 1902 r. został członkiem Akademii Umiejętności. Prowadził badania porównawcze psychologii narodów słowiańskich na tle systemów politycznych, społecznych, religijnych, filozoficznych i etycznych, publikując m.in. "Mesjaniści i słowianofile" (1888), "Wpływy rosyjskie na duszę polską" (1920), "Europa, Rosja, Azja" (1923) i prowadząc bogatą korespondencję z licznymi przedstawicielami elit rosyjskich (m.in. braćmi Trubeckimi, Mereżkowskim i Bierdiajewem). Obrońca tradycyjnej kultury europejskiej, polemista katolickich modernistów przełomu wieków, Zdziechowski nie tylko podejmował refleksję nad podstawami owej kultury i jej współczesnymi zagrożeniami, osobliwie ze strony nurtów radykalnych, zwłaszcza bolszewizmu ("Pesymizm, romantyzm a podstawy chrześcijaństwa", 1914, "Gloryfikacja pracy", 1916, "Renesans a rewolucja", 1925, "Widmo przyszłości", 1936, "W obliczu końca", 1938), ale i zajmował się historią literatury ("Byron i jego wiek", 2 t., 1894-97; "U opoki mesjanizmu", 1912), głównie zaś twórczością Zygmunta Krasińskiego i Stanisława Brzozowskiego. Zmarł 5 października 1938 r. w Wilnie. W 2009 r. OMP wznowił książkę Zdziechowskiego "Od Petersburga do Leningrada".  |
