Lord Acton
W stronę wolności

"W stronę wolności" jest drugą polską edycją najważniejszych tekstów lorda Actona (1834-1902), jednego z najwybitniejszych myślicieli XIX w., łączącego w swej refleksji o polityce wątki liberalne z zasadami płynącymi z głębokiej wiary katolickiej. Oprócz znanych z tomu Historia wolności (Kraków 1995) szkiców - Historia wolności w czasach starożytnych, Historia wolności w chrześcijaństwie, O narodzie - zawiera także po raz pierwszy tłumaczone na język polski prace O demokracji w Europie, O studiowaniu historii, „Książę” Machiavellego, List lorda Actona do Creightona i Rady dla historyków. Stanowiły one źródło inspiracji dla wielu filozofów i publicystów politycznych XX wieku i wciąż są czytane i komentowane, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Nie przypadkiem zatem jest Acton uważany za jednego z najbardziej wpływowych myślicieli swej epoki: zaproponowana przez niego wizja polityki znalazła wielu kontynuatorów, zwłaszcza wśród chrześcijańskich liberałów i konserwatystów.

Prace angielskiego historyka i polityka ukazują ewolucję, jaką w ciągu wieków przeszła idea wolności, i zawierają oryginalną interpretację tego procesu. Są zarazem doskonałym wprowadzeniem w dzieje filozofii politycznej. W wizji Actona teoretyczne rozważania o tym jednym z kluczowych pojęć łączą się bowiem z analizą praktycznego rozwiązywania dylematów związanych z określaniem granic dla wolności. Wiele emocji budzi wciąż spór o to, jak pogodzić maksymalne poszerzanie wolności człowieka z koniecznością zachowania ładu społecznego i tradycyjnych wartości kulturowych. Rozważania słynnego myśliciela nie tylko pozwalają poznać historię tych kontrowersji, ale mogą także stanowić inspirujący punkt odniesienia dla współczesnych dyskusji.



Lord Acton (1834-1902) - Lord Acton, John Emerich Edward Dalberg, kształcił się w uniwersytetach w Paryżu, Oscott, Edynburgu i Monachium. Po okresie podróży zagranicznych – m.in. do Stanów Zjednoczonych i Rosji – powrócił do Anglii. W 1859 r. został wybrany do Izby Gmin – zasiadał w niej do 1865 r. Doradzał liberalnemu premierowi i swemu przyjacielowi Williamowi Gladestone’owi. W 1869 r. zasiadł w Izbie Lordów. Redagował pisma „The Rambler”, „Home and Foreign Review”, „Chronicle” i „The North British Review”. Uważany był za przywódcę brytyjskich katolików, występował przeciwko Syllabusowi i dogmatowi o papieskiej nieomylności, choć ostatecznie go uznał. W 1895 r. został profesorem historii nowożytnej w Cambridge. Słynne stały się jego eseje: The History of Freedom in Antiquity oraz The History of Freedom in Christianity.