 |
 
   
Władysław Konopczyński
Dzieje parlamentaryzmu angielskiego
Parlamentaryzm angielski uchodzi za jedno z największych osiągnięć myśli i praktyki politycznej w Europie. Władysław Konopczyński przedstawia jego burzliwe dzieje, konfrontując stereotypowe opinie na jego temat z faktami, które niekoniecznie odpowiadają wyobrażeniom o tym, jak Anglicy rozwijali swe instytucje polityczne. Jest to frapująca opowieść o rywalizacji wielkich obozów ideowych, potężnych grup interesów, wybitnych jednostek – ale też o błędach, zaniechaniach i przyziemnych wadach liderów politycznych. W tomie znalazły się również teksty ukazujące polsko-angielskie relacje w XVIII wieku. Jak uchodząca za trzeźwą i skuteczną polityka brytyjska potraktowała sprawę polską wtedy, gdy Rzeczpospolita była pogrążona w wiodącym ją do upadku kryzysie? Czy Anglicy mogli wówczas – gdyby chcieli – skutecznie Polsce pomóc? Czy polskie elity miały pomysł, jak stać się atrakcyjnym partnerem dla Londynu w jego grach politycznych i tym samym wzmocnić własną pozycję? Odpowiedzi na te pytania pozwalają lepiej zrozumieć naturę stosunków polsko-angielskich. Przedstawia się je często jako zderzenie polskiego idealizmu z angielskim pragmatyzmem, w którym to ten drugi okazuje się zazwyczaj dużo bardziej roztropną postawą polityczną. Teksty najwybitniejszego w Polsce badacza dziejów XVIII wieku i znawcy historii Anglii inspirują do tego, by ten dylemat ponownie przemyśleć.
Wstęp: Piotr Biliński Współwydawca: Muzeum Historii Polski Miękka oprawa, 248 stron ISBN 978-83-64753-42-8 *** Spis treści Piotr Biliński, Wstęp . . . VII Dzieje parlamentaryzmu angielskiego . . . 1 Pogromcy sejmowładztwa: Oliver Cromwell . . .103 Anglia a Polska w XVIII wieku . . . .111 Anglia wobec niedoszłej pacyfikacji prusko-rosyjskiej 1760-1761 r. . . . 148 Anglia wobec pierwszego rozbioru Polski . . . 167 Głos angielski o przyczynach upadku Polski . . . 193 Anglicy o pierwszym rozbiorze . . . 197 Ekipa polska w Anglii . . . 202 Wąsy i peruka w oświetleniu angielskim . . . 205 Cambridge History of Poland . . . 210 Cambridge History of Poland w ogniu anglosaskiej krytyki . . . . 216 Recenzja Collingwooda . . . 222 Indeks . . . 226 Nota bibliograficzna . . . 236 Władysław Konopczyński (1880-1952) - Władysław Konopczyński urodził się 26 listopada 1880 r. w Warszawie, w rodzinie powstańca styczniowego. Już od czasów gimnazjalnych aktywnie uczestniczył w rozmaitych kółkach pomocowych i samokształceniowych, a jako piętnastolatek napisał swój pierwszy skrypt z historii. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim (1899-1904), uzyskując tytuł kandydata nauk na podstawie pracy „Przyczynki do kwestii powstania liberi veto”. Kontynuował studia na historii (Uniwersytet Lwowski, 1907-1908) i pod kierunkiem Szymona Askenazego został wypromowany na doktora. Po obronie doktoratu pracował przez pewien czas jako nauczyciel historii VI Gimnazjum w Warszawie i prowadził wykłady w Towarzystwie Kursów Naukowych. W 1911 r. habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim („Polska w dobie wojny siedmioletniej”) i podjął na tej uczelni pracę jako docent. W 1917 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1921 r. zwyczajnym. Kierował wtedy Katedrą Historii Polski Nowożytnej i Najnowszej. Angażował się politycznie jako zwolennik Dmowskiego i przeciwnik Sanacji. Z ramienia Związku Ludowo-Narodowego zasiadał w latach 1922-1927 w Sejmie. W czasie wojny, jako dziekan Wydziału Filozoficznego, został aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau i – po pobycie w więzieniach Krakowa oraz Wrocławia – ostatecznie umieszczony w Sachsenhausen. Zwolniony w 1940, powrócił do Krakowa i brał udział w tajnym nauczaniu na UJ. Po wojnie poddany wyjątkowym szykanom. W 1948 r. zmuszono go do rezygnacji z pracy na UJ, oskarżając o szowinizm i rasizm. Wydał m.in.: „Mrok i świt” (1911) „Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej” (1917) „Liberum veto” (1918) „Przyczyny upadku Polski” (1918) „Dzieje parlamentaryzmu angielskiego” (1922) „Polska a Szwecja” (1924) „Stanisław Konarski” (1926) „Kazimierz Pułaski. Życiorys” (1931) „Dzieje Polski nowożytnej” (1936) „Konfederacja Barska” (1936-1938) „Polska a Turcja, 1683-1792” (1936) „Anglia a Polska w XVIII wieku” (1947) „Fryderyk Wielki a Polska” (1947) „Kwestia bałtycka do XX wieku” (1947) „Chronologia sejmów polskich 1493-1793” (1948) „Kiedy nami rządziły kobiety” (1960) W 2009 OMP wydał wybór pism Konopczyńskiego "O wartość naszej spuścizny dziejowej".  |
