 |
 
   
Jan Urban
Socjalizm jako religia
Wybór pism czołowego krytyka komunizmu w II RP, autora ważnych prac o bolszewizmie, bezbożnictwie, prądach ideowych epoki, losach Kościoła w Rosji carskiej i sowieckiej.
„Do socjalizmu może należeć jutro, ale przyszłość w znaczeniu długiego trwania – nie! Socjalizm jako pożar, jako katastrofa, może przejść po całej kuli ziemskiej, ogarniając kraj za krajem, naród za narodem. Zdaje się, że zbyt wiele nagromadziło się w dzisiejszej ludzkości palnego materiału, a lonty do niego są niemal wszędzie przyłożone. Ale pożaru stałego wyobrazić sobie nie można, szaleje dotąd tylko, dokąd ma coś do trawienia”. (Socjalizm jako religia ) „Patrząc na rzeki krwi wylanej przez rewolucję rosyjską, nie wolno bolszewizmowi nawet pocieszać się, że te krwawe hekatomby nie były złożone nieużytecznie, że na nich zrodziło się jakieś lepsze, pełniejsze i szczęśliwsze życie. Bo i ci, co pozostali, zostali przez bolszewizm zubożeni materialnie, zepsuci moralnie, poniżeni w swojej godności ludzkiej, zamienieni w stada niewolników”. (My wobec komunizmu ) Jan Urban (1874-1940), jezuita, publicysta, znany krytyk bolszewizmu, wieloletni redaktor „Przeglądu Powszechnego”, twórca i redaktor pisma „Oriens” (1933-1939), zaangażowany w prace na rzecz katolików w Rosji i Związku Sowieckim, propagator tzw. neounii. Spis treści Bogdan Szlachta, Okrucieństwo i defetyzm. Jezuita Jan Urban wobec totalitaryzmów . . . VII Zadania katolicyzmu w Rosji . . . 1 Duchowa spuścizna po carskich rządach . . . 17 Bolszewizm w zagadnieniu o początkach chrześcijaństwa . . . 39 Socjaliści a Kościół . . . 61 Socjalizm jako religia . . . 69 Anarchia umysłów i serc . . . 85 Religia a polska inteligencja radykalna . . . 93 Czy można socjalizm pogodzić z katolicyzmem? . . . 105 O stosunek katolicyzmu do socjalizmu i socjalizmu do katolicyzmu . . . 139 Nasz stosunek do socjalizmu . . . 151 O misję religijną Polski na Kresach Wschodnich . . . 191 Pius XI a Rosja dysydencka . . . 211 Walka z Antychrystem. Przeciw prześladowaniu religii w Rosji bolszewickiej . . . 221 Prawodawstwo religijne w Rosji Sowieckiej . . . 235 W obliczu wojującego ateizmu . . . 253 Ideologia bolszewizmu . . . 269 Od Weimaru do Poczdamu. Katolicyzm w „Trzecim Państwie” . . . 283 W poszukiwaniu człowieka . . . 297 Katolicyzm a kultura . . . 319 My a bezbożnicy . . . 341 Przenikanie bezbożnictwa do umysłowości polskiej . . . 361 O humanizm chrześcijański . . . 375 Periodyki w ZSRR . . . 389 Komuniści – obrońcy religii w innych krajach? . . . 393 My wobec komunizmu . . . 399 „Nowy człowiek” w Sowietach . . . 413 Nota bibliograficzna . . . 426 Indeks . . . 428 Książka wydana wraz z Wydziałem Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ 480 stron, twarda oprawa ISBN 978-83-66112-20-9 Jan Urban (1874-1940) - Urodził się 23 stycznia 1874 r. w Broku (koło Płocka). Studiował filozofię i teologię w płockim Seminarium Duchownym, wstąpił do zakonu jezuitów w 1899 r., kontynuując w nim studia. W 1905 r. przydzielony został do krakowskiego Wydawnictwa Apostolstwa Modlitwy. rozwijał działalność pisarską, której nie przerywał nawet w czasie III probacji w Tarnopolu 1906-07, ani też w czasie tajnej misji na Podlasiu 1902-03 i 1907-09 oraz na terenie Rosji, głównie Petersburga 1907-10. Przygotowywał i drukował dla katolików w Rosji modlitewniki, popularne broszury i czasopisma, jak „Katoliczeskoje Obozrenje”. Podczas I wojny światowej był profesorem teologii w Widnawie (1914-15), Gräfenbergu (1915) i Czechowicach (1915-16). Od 1918 do 1933 r. naczelny redaktor „Przeglądu Powszechnego”, a następnie - od 1933 do 1939 r. - redaktor czasopisma „Oriens”, które założył i rozwijał na wysokim poziomie. Brał udział w licznych kongresach i zjazdach dotyczących chrześcijańskiego Wschodu i unii kościelnej. W 1935 r. założył i współredagował też czasopisma unijne „K’Sojedinieniju” oraz „Da Złuczennia”. Polski prekursor akcji unijnej. Dla umocnienia prześladowanych opublikował Czytania podlaskie (1904), następnie życiorys męczennika unii, świętego Jozafata Kuncewicza (1906), wreszcie modlitewnik Gospodu pomolimsia (1908). Swoje doświadczenia misyjne opisał później w książce Wśród unitów na Podlasiu (1923). W 1908 r. wydał w Petersburgu książkę W zaszczitu wiery. (1922, w 3 wydaniu zmieniono tytuł na Pravoslavie i katoliţestvo). Ogłosił też wiele książek, broszur i artykułów na tematy religijne, społeczne i kulturalne, m.in. Na tematy współczesne, (1923). Zmarł 27 września 1940 r. w Krakowie.  |
