 |
 
   
Zdzisław Najder
Obywatelskie rozmyślania
Wybór publicystyki poświęconej polskiej polityce zagranicznej, zagadnieniu miejsca Polski w Europie i tożsamości narodowej, dylematom polityki wewnętrznej i głównym liniom podziałów na scenie politycznej i w debacie publicznej. Teksty zawarte w książce ukazują najważniejsze spory na ten temat prowadzone w ostatnich dekadach PRL i w III RP i przedstawiają stanowisko jednego z najważniejszych ich uczestników.
„Jakie powinno być nasze miejsce w Projekcie Europejskim – w tym przedsięwzięciu, które najpierw miało trwale uchronić Europę od samozniszczenia, a teraz jest narzędziem zachowania naszej zbiorowej i indywidualnej tożsamości w dobie globalizacji? Otóż Polskę w Europie musimy sobie dopiero wytworzyć, bo gotowa nie jest. Umieszczenie w europejskiej rodzinie musi być zarazem aktem poprawy. Nie dostosowania się do innych, poddania ich dyktatowi (jak twierdzą euro-histerycy). Tego nikt od nas nie oczekuje: oczekują od nas wzmocnienia Unii. Bierne przyporządkowanie wcale organizmu nie wzmacnia. Trzeba dać z siebie to, czego Unii brakuje, czego potrzebuje, co będzie dla niej pożyteczne. A to znaczy, że nie będziemy wchodzić narzekając i ociągając się. To znaczy, że nie będziemy się włączać bez własnego „wsadu dewizowego”. Trzeba pokrywać koszta wnosu i ryzykować – tak, jak ryzykuje aktor wchodzący na nową scenę, czy debiutujący zawodnik”. Zdzisław Najder - Zdzisław Najder (ur. 1930 w Warszawie), profesor, historyk literatury, opozycjonista w PRL, polityk i publicysta. Studiował polonistykę i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim i w Oksfordzie. Prace o twórczości Josepha Conrada uczyniły go jednym z najbardziej uznanych na świecie autorytetów w tej dziedzinie. W PRL zaangażował się w działalność opozycyjną i niepodległościową. W 1975 r. założył Polskie Porozumienie Niepodległościowe, publikował w drugim obiegu, współpracował z paryską "Kulturą". Gdy wprowadzenie stanu wojennego zastało go w Anglii, zdecydował się pozostać zagranicą. Został dyrektorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa (1982-1987). W odwecie władze komunistyczne skazały go w 1983 r. zaocznie na karę śmierci; wyrok uchylono w 1989 r. W pierwszych latach III RP zaangażował się w życie polityczne jako doradca Lecha Wałęsy i Jana Olszewskiego. W dyskusjach politycznych i publicystycznych ostatniego dwudziestolecia dał się poznać jako zwolennik zerwania z komunistyczną przeszłością, zaangażowania Polski w procesy integracji europejskiej i prowadzenia aktywnej polityki wschodniej, zwłaszcza zacieśniania współpracy polsko-ukraińskiej. W 2005 r. został odznaczony francuskim orderem Legii Honorowej. Ogłosił m.in.: Nad Conradem (1965), Wartości i oceny (1971), Życie Conrada-Korzeniowskiego (1981), Ile jest dróg? (1982), Jaka Polska: Co i komu doradzałem (1993), Z Polski do Polski przez PRL (1995), Conrad in Perspective: Essays on Art and Fidelity (1997), Patrząc na Wschód: eseje 1975-2008 (2008), Obywatelskie rozmyślania (2009).  |
